پیشینه کوره های آجرپزی
کوره آجرپزی قدیمی مکانهایی بودهاند که میزان بسیار زیادی هیزم روی هم انباشته میشدند، خشتهای خام را درون گودالی قرار میدادهاند و روی آنها را با شاخه درختان و هیزم میپوشاندند و آنها را آتش میزدند، پس از حرارت دیدن اولیه خشتها و گرم شدن آنها روی خشتها را با گل و خاک پوشانده و بعد از گذشت چند روز که خشتها گرمای خود را از دست داد روی آنها را باز میکنند و خشتهای پختهشده را خارج میکنند.
کوره چاهی:
کورههای چاهی در زمین تعبیهشده و خشتها بهصورت یک سکو با رعایت فضای خالی بین هر خشت رویهم چیده میشوند و پسازآن سر کوره را با گلولای مسدود میکنند. سوخترسانی برای مشعل از قسمت پایین کوره، به این کورها میرسد.
در حال حاضر این سبک از این کورهها منسوخشدهاند.
کوره هوفمان:
در این نوع کورها که در آن حرارت متناوب هست و آجر سفالی در دخل اتاقک ثابت میباشد.
کوره هوفمان از اتاقکهای زیادی تشکیلشده که این اتاقکها بهوسیله پنچرهایی به هم مرتبط هستند این کورهها بهصورت تونل طویلی احداثشده و حرارت آنها در جریان میباشد، هر اتاقک بک در مجزا برای ورود خشت خام و همچنین برای بارگیری آجر سفالی دارد، اندازه هر کوره هوفمان را با این دربها قیاس میکنند مثلاً یک کوره ۲۰ قمیره کورهای است با ۲۰ درب، سوخترسانی به اینگونه کورها از بالای سازه یا کوره انجام میشود. در این ابتدا خشتها بهوسیله حرارت دیگر اتاقکها گرم شده که بهاصطلاح به آن پیش پخت نیز گفته میشود .
کوره تونلی :
این کو رها با طولی زیاد و عرض کم به نسبت آن طراحی و ساخته میشود که در کف این تونلها ریلگذاری شده، در ساخت این سازه معمول است که آتش بهصورت ثابت در کوره روشن میشود و خشتها پس از قرار گرفتن در واگنهایی که بهمنظور پخت آجر سفال تعبیهشدهاند در مسیر کوره به حرکت درمیآیند، در این کورها درواقع تقسیم حرارت به ۳ صورت است مرحله اول پیشگرمایش مرحله دوم پخت و مرحله سوم خنککن نامیده میشوند، محصول به دست آمده در این کورها آجر سفال ممتاز خواهد بود که در نمای ساختمان معمولاً کاربرد دارند.
کوره های سنتی ایران:
ساختار این کورها بهصورت مخروطی شکل میباشد که سطح بیرونی آن را میپوشاند ، در این روش آجر سفال و آتش هردو ثابت میباشند. در این حالت آتش در زیر آتشخانه قرار دارد و خشتها بر روی آن، در چنین حالی محصول بهدستآمده از چندین نمونه کیفیت برخوردار میشود، آجرهای زیرین کوره را آجر سفال جوش مینامند و آجر سفالی بالای مخروط را اصطلاحاً خام میگویند.
جنس سوخته بهکاررفته در کورها و میزان حرارت به خشت و همچنین مدتزمان حرارت دهی برای پخت آجر سفال در مقاومت و رنگ آجرها تأثیر مستقیم دارد، این اجرها را برحسب بیشترین حرارت به کمترین حرارت به ترتیب در ادامه نام میبریم.
آجر سفالی سبز با کاربرد در اسکلت و زیرساخت ساختمان استفاده میشود، آجر سفال بهی، این محصول برای دیوارکشی کاربرد دارد البته استقامت کمی دارد و بیشتر در دیوارهای غیر باربر استفاده میشود، در آخر هم آجرهای نیم پخته به دست میآید که مجدداً باید مراحل پخت را طی کنند.