مقدمه آجر سفال لعابدار
یکی از قدیم‌ترین نمودهای تاج بر روی مهرهای استوانه‌ای آشوری به هزاره دوم ق م تعلق دارد که در واقع ریشه در شاخه های دوره بابل قدیم دارند که آن هم می‌توانسته در اصل نوعی آرایش مو بوده باشد بر روی آجر سفال بوگان همان عناصر تزیینی وجود دارد که بر روی پلاک زبویه دیده می‌شوند. این عناصر در عین اینکه بسیار متأثر از نقوش آشوری هستند، شباهت‌هایی را نیز با نمونه‌های اورارتویی دارند.
مکاتب هنری آجر سفال نگاری
هلن کنتور چهار مکتب هنری را برای پلاک زیوبه پیشنهاد کرده است: نخست، هنر مانایی با مشخصات آشوری، دوم هنری باریشه اورارتویی اما بر اساس نمونه‌های کهن آشوری خانم کتور مکتب سوم را شامل نمایشی از عناصر هنر غربی باریشه مصری و مکتب چهارم را سکایی توصیف می‌کند.
او به صورت مستقیم به عناصر بومی اشاره نمی‌کند اما دومین مکتب هنری پیشنهادی او بر اساس شواهد، در واقع مکتب هنری بومی این منطقه است که تحت تأثیر عناصر اورارتویی در مملکت مانا به کار گرفته می‌شود. این مکتب نقش مهمی را در هنر فلزگری منطقه بازی می‌کند. خانم کنتور به شباهت پلاک زبویه با نقش‌مایه‌های آجرهای لعابدار شوش اشاره نمی‌کند؟
با وجود اینکه کنتور تاریخی برای پلاک زبویه پیشنهاد نمی‌کند اما وی برای تمام این گروه از عناصر هنری تاریخ قرن ۷ و ۸ ق م را ذکر می‌کند و پلاک زیویه را یک شیء اورارتویی معرفی می‌کند. تقریباً تمام مدارک موجود پیشنهاد می‌کنند که این پلاک یکی از نمونه‌های هنر طلاسازی اورارتویی است
بال‌های گاو مرد منقوش روی آجر سفال متعلق به تپه قلایچی قابل‌مقایسه با بال‌های گریفورن نقش شده بر روی آجر سفال لعابدار متعلق به دوره عیلامی نو از شوش است که همانند آجر بوکان و نمونه موجود در مجموعه توکیو با رنگ‌های زرد و سفید روی زمینه مسیر نقش شده است.
این آجر سفال یک صحنه پیشکشی را مجسم می‌کنند که بر روی دیوار نصب می‌شده و در قسمت افقی با نقوش گریفونها و گاو مردها تزیین شده و در میان محله نقوش گیاهی مشبک وجود دارد. سبک مشابهی از گیاهان سه شاخه آن بر روی پلاک زبویه نیز به چشم می‌خورد اما نقوش روی این پلاک اسپکتر هستند.
پیرآمیه آجر سفال های لعابدار را متعلق به آخر قرن ۸ و اوایل قرن ۷ ق.م می‌داند که با این حساب هم‌زمان با پلاک زبویه خواهند بود. نمونه‌های مشابهی روی یک استوانه از سنگ آهک متعلق به دوره عیلامی و از شوش به‌دست‌آمده که دیو – عقرب بال‌داری را نشان می‌دهد. بدن و بال‌های آن به رنگ زردروی زمینه سبز – آبی نقش شده و خطوط کناره نقش و نیز در آن با رنگ سیاه مشخص شده است،
همچنین این نقش‌مایه روی قطعات از یک نوع آهکی به شکل دیو – عقربی بال‌دار با سه ردیف پر روی بال‌های آن در یک‌لایه عیلامی متعلق به اوایل قرن ۷ ق.م به‌دست‌آمده است.
