روند و مراحل تولید آجر سفال
برای تولید آجر سفالی، مواد خام با کیفیت یکنواخت و با حجم ذخایر زیاد مورد نیاز است. وسایل خرد کردن و میزان آماده سازی توابعی از خصوصیات مواد اولیه هستند. رطوبت یکنواخت، مخصوصا برای اکسترود کردن مهم است، و باید به دقت کنترل شود. خاک باید برای مدت طولانی انبار شود تا یکدستی و یکنواختی رطوبت حاصل شود.
در صورتی که رطوبت گل کم باشد در آجر سفالی، فشار زیادی به اکسترودر وارد میشود و باعث خرابی آن می گردد. رطوبت بیش از اندازه نیز باعث میشود آجر سفالی برش خورده (پس از مرحله اکسترود).
تغییر شکل دهد، و حتی در حین حمل به خشک کن تخریب شود. شکل دهی گرم با کمک بخار نیز در برخی موارد به کار میرود.در تمامی حالتها، شکل دهی محصولات فوق العاده مهم است و باید به گونه ای انجام شود که ضخامتهای جدار و ابعاد آجر سفالی مغزه کاملا یکنواخت باشد.
اکسترود کردن باید با فشاری متناسب با مشخصات خاک و میزان رطوبت آن، و همچنین مقطع آجر سفالی انجام شود و توجه ویژه ای به حمل، خشک کردن و پختن شود، تا از ترک خوردن، شکستن و تغییر شکل بیش از حد ناشی از جمع شدگی غیر یکنواخت قطعات جلوگیری شود.
در کارخانه هایی که مجهز به فناوری روز هستند، ستون اکسترود شده منفرد توسط دستگاه برش جمعی به قطعات جداگانه تقسیم و سپس مستقیمأ به واگن خشک کن منتقل میشوند. غلتکهای خشک کن به طور آزادانه امکان جمع شدگی قطعات را بدون اعمال هر گونه تنش تأمین می کنند.
بعد از خشک شدن، قطعات به واگنهای کوره با بسترهایی که امکان جمع شدگی آزاد را فراهم می کنند منتقل می شوند. برای تولید آجر خشک کن های پیوسته یک طبقه که از میان آن قطعات روی غلتکهای رونده میگذرند) برای خشک کردن قطعات طویل کاملا مناسب هستند.
پخت در اکثر موارد به صورت پیوسته یا نیمه پیوسته با استفاده از کوره های تونلی انجام میشود. در برخی موارد، پخت قطعات خاص و حساس در کوره شاتل انجام می شود. طول این نوع کوره تقریبأ ۵ تا ۱۰ متر است. تونل پخت ۰/ ۱ تا ۵ / ۱ متر ارتفاع و ۲ تا ۵ متر عرض دارد.
برای بلوک سفالی بزرگ سوراخ دار، میزان جمع شدگی خشک شدن دارای اهمیت است، زیرا در طول مرحله خشک شدن گرادیان رطوبتی قابل توجهی بین مغزه و رویه بدنه آجر سفال پدید می آید که باعث جمع شدگی غیرهمگن می شود، و در بسیاری از موارد می تواند به ایجاد تنش ها و ترکها در داخل آجر سفال های پخته شده منجر شود.
