تعریف انواع بلوک های سفالی
بلوک سفالی توخالی با خاک رس، لای و ماسه، بدون افزودنی یا با افزودنی (مانند مواد حباب‌ساز) شکل‌دهی و پخته می‌شود. آجر سفالی رسی سبک با سوراخ‌های قائم عمدتاً در بنایی برای ساختن دیوارهای داخلی و خارجی باربر و غیر باربر استفاده می‌شود. آجر سفالی سبک غیر باربر با سوراخ‌های افقی آجر تیغه‌ای و پنل آجری رسی سبک غیر باربر با سوراخ‌های افقی برای دیوارچینی غیر باربر و دیوار داخلی کاربرد دارند.
بلوک‌های سفالی توخالی به دودسته اصلی تقسیم می‌شود:
بلوک سقفی:
برای پرکردن بین تیرچه‌ها
بلوک دیواری یا آجر سفالی رسی سبک:
این آجرها بر سه نوع است:
آجر سفالی رسی سبک باربر و غیر باربر، با سوراخ‌های قائم:
آجری با سوراخ‌های عمود بر سطح بستر.
آجر سفالی رسی سبک غیر باربر، با سوراخ‌های افقی:
آجری با سوراخ‌های به‌موازات سطح بستر، با ارتفاع اسمی کمتر از عرض اسمی.
پنل آجری رسی سبک غیر باربر، با سوراخ‌های افقی:
آجری با سوراخ‌های به‌موازات سطح بستر، با ارتفاع اسمی بیشتر از ضخامت اسمی، بدون الگوی مشخص سوراخ.
استاندارد و ویژگی‌ها
آجر سفالی رسی سبک دارای جرم مخصوص ظاهری خشک کمتر از ۱۰۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب و شکل مکعب مستطیل است.
بلوک رسی سبک باربر و غیر باربر، با سوراخ‌های قائم، باید با ویژگی‌های استانداردهای ملی ۷۱۲۱ و آجر سفالی رسی سبک غیر باربر، با سوراخ‌های افقی و پنل آجری سفالی رسی سبک غیر باربر، با سوراخ‌های افقی، باید با ویژگی‌های استاندارد ملی ۷۱۲۲ مطابقت داشته باشند.
ویژگی‌های بلوک‌های سفالی سقفی مورداستفاده در سقف‌های تیرچه بلوک باید مطابق استاندارد ملی ایران شماره ۲-۲۹۰۹ باشد. در جدول ۵-۳-۱ برخی الزامات عملکردی بلوک‌های سفالی سقفی ارائه گردیده است.
آزمایش‌های استاندارد
آزمایش‌های لازم بر روی بلوک‌های سفالی شامل تعیین طول و عرض و ارتفاع و اندازه سوراخ‌ها، دیواره‌ها و جدارها، جرم مخصوص ظاهری بلوک، جرم مخصوص ظاهری بدنه بلوک، مقاومت فشاری، میزان مواد منبسط شونده و نمک‌های قابل‌حل در آب هستند. استانداردهای مرجع این فصل در پیوست دوم ارائه شده‌اند.
ایمنی، بهداشت و ملاحظات زیست‌محیطی
استفاده از بلوک‌های دارای خواص مناسب عایق‌کاری حرارتی نقش مهمی در صرفه‌جویی در مصرف سوخت‌های فسیلی دارد و در کاهش آلودگی محیط‌زیست نیز مؤثر است. استفاده از مواد سوختنی در خاک موجب صرفه‌جویی قابل‌ملاحظه‌ای در مصرف انرژی هنگام پخت می‌شود.
نظر به محدودیت ذخایر خاک رس مناسب، برای تولید آجر سفال، باید تاحدامکان از مصرف بی‌رویه این ذخایر جلوگیری کرد، لذا می‌بایستی با به‌کارگیری روش‌های صحیح تولید، حمل و استفاده، مانع از اتلاف و دورریز مصالح گردید، همچنین با تولید بلوک‌های نیمه و چارک، اتلاف مصالح هنگام اجرا کاهش داده شود.
سازگاری
ترکیبات شیمیایی سایر مصالح معمولاً تأثیر نامطلوب بر مشخصات بلوک‌های سفالی ندارد. همچنین بلوک‌های سفالی نیز اثر نامطلوبی بر خواص سایر مصالح نمی‌گذارند.
بسته‌بندی، حمل و نگهداری
برای جلوگیری از شکستن و اتلاف بلوک‌ها در حمل‌ونقل، باید از طبق (پالت) استفاده شود. هنگام حمل بلوک‌ها، باید تمهیداتی به کاربرد تا احتمال شکستن و ضایع شدن آنها به کمترین حد ممکن برسد.
برای کنترل کیفیت، لازم است بر روی یکی از سطوح راسته آنها، یا بر روی بسته‌بندی، یا برچسب الصاق شده، مطابق استاندارد، ویژگی فرآورده نشانه‌گذاری شود.
